Πολλοί οδηγοί έχουν βρεθεί σε αυτήν την κατάσταση. Μακρινό ταξείδι ιδίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, αρκετές ώρες στο τιμόνι, με τον τελικό προορισμό συνήθως να μην απέχει πολύ.
Ο δρόμος είναι σχεδόν άδειος, οι συνεπιβάτες κοιμούνται ήδη εδώ και ώρες, το ραδιόφωνο φαίνεται να παίζει τα ίδια τραγούδια ξανά και ξανά. Ξαφνικά το κεφάλι του οδηγού γέρνει προς τα κάτω.
Μετά από κλάσματα του δευτερολέπτου ξυπνά και αντιδρά ενστικτωδώς για να σταματήσει το αυτοκίνητο που ήδη βγαίνει από το δρόμο ή κινείται στο αντίθετο ρεύμα. Μόλις έχει βιώσει το microsleep ή στα ελληνικά τον μικρο-ύπνο.
«Ο μικρο-ύπνος εμπίπτει στην κατηγορία των ατυχημάτων που προκαλεί η μη προσοχή στην οδήγηση, η οποία είναι γενικά η πιο συνηθισμένη και πιο τραγική αιτία δυστυχημάτων», λέει ο Karel Mulac, επικεφαλής του Τμήματος Έρευνας για την Ασφάλεια στην Κυκλοφορία (Traffic Safety Research Team) της SKODA.
Το ουσιαστικά ακυβέρνητο κινούμενο αυτοκίνητο μπορεί να εγκαταλείψει το δρόμο και να συγκρουστεί με οποιοδήποτε εμπόδιο ή πεζό ή ποδηλάτη ή μπορεί να χτυπήσει το εμπρός κινούμενο αυτοκίνητο ή, ακόμη χειρότερα, να κινηθεί στην αντίθετη πλευρά του δρόμου.
«Ενώ υπάρχει νομοθεσία για την απαγόρευση χρήσης του τηλεφώνου από τον οδηγό, δεν υπάρχει τίποτα σχετικά με την κόπωση και ιδίως το μικρο-ύπνο”, συμπληρώνει ο Mulac.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, η κούραση συχνά προέρχεται από επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες – ακόμα και κάποιος που έχει κοιμηθεί αρκετά μπορεί να κουραστεί μετά από μια μονότονη για μεγάλο χρονικό διάστημα δραστηριότητα και η οδήγηση σε περιβάλλον χωρίς οπτικές εναλλαγές είναι μία από αυτές.
Υπάρχουν διάφορες συστάσεις σχετικά την καταπολέμηση του μικρο-ύπνου. Κάποιοι προτείνουν περπάτημα ή άσκηση, έναν καφέ ή ένα ενεργειακό ποτό. Αυτές οι λύσεις συνήθως λειτουργούν για μικρό χρονικό διάστημα, αλλά η κόπωση μπορεί να επανέλθει ακόμη ισχυρότερη.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν υπάρχει ιατρικού τύπου παρέμβαση ή ειδική διατροφή για το μικρο-ύπνο, η μόνη λύση είναι η ξεκούραση. «Το ιδανικό είναι να σταματήσουμε, να βάλουμε το κάθισμα πίσω και να κοιμηθούμε έστω για 15 λεπτά», συμβουλεύει ο Mulac.
Το Τμήμα Έρευνας για την Ασφάλεια στην Κυκλοφορία της SKODA συμβουλεύει σχετικά με την αποφυγή του μικρο-ύπνου:
- Ξεκουραστείτε αρκετά πριν οδηγήσετε
- Αν συνήθως πηγαίνετε νωρίς για ύπνο, μην οδηγείτε αργά τη νύχτα
- Εάν δεν είστε πρωινός τύπος, μην οδηγείτε το ξημέρωμα
- Προγραμματίστε το ταξίδι σας καλά
- Πάρτε κανονικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια του ταξειδιού
- Σταματήστε σε ένα ασφαλές μέρος όταν νιώσετε τα πρώτα σημάδια κόπωσης και ξεκουραστείτε
- Κάντε ενεργές συζητήσεις με τον συνεπιβάτη σας
- Έχετε μαζί σας μία κούπα καφέ, ανοίξτε το παράθυρο και ανανεώστε τον αέρα στο εσωτερικό του αυτοκινήτου
- Μην εφησυχάζετε βασιζόμενοι στα συστήματα υποβοήθησης – θεωρήστε ότι βρίσκονται εκεί επικουρικά
- Η καλύτερη λύση είναι οδήγηση μετά από ξεκούραση
Τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν διάφορες λειτουργίες ανίχνευσης κόπωσης, οι οποίες συνήθως προειδοποιούν τους οδηγούς μόνο όταν το επίπεδο της κούρασης έχει περάσει ένα συγκεκριμένο όριο.
Ακόμα και τότε, κάποιοι οδηγοί απλά αγνοούν αυτές τις προειδοποιήσεις, φέρνοντας τον εαυτό τους σε πρόσκαιρη, παροδική εγρήγορση. Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις ένα μοντέλο της SKODA μπορεί να σώσει έναν οδηγό που αντιμετωπίζει μικρο-ύπνο.
Το σύστημα διατήρησης του αυτοκινήτου στη λωρίδα κυκλοφορίας θα το κρατήσει στη σωστή πορεία παρέχοντας σχετική ειδοποίηση εγρήγορσης στον οδηγό ενώ τα μοντέλα που είναι εφοδιασμένα με το σύστημα Emergency Assist μπορούν να σταματήσουν εάν είναι απαραίτητο και να ανάψουν τα φώτα κινδύνου.
Το σύστημα ενεργοποιείται αυτόματα αν ο οδηγός δεν έχει ενεργό έλεγχο του οχήματος: πρώτα εκπέμπει ένα προειδοποιητικό σήμα για τον οδηγό και μετά το αυτοκίνητο κάνει μια μικρή στραβοτιμονιά. Εάν ο οδηγός εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται, ένα αυτοκίνητο με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων DSG μπορεί να ακινητοποιηθεί πλήρως.
Πηγή: Skoda
