Το όνομα GTA (Gran Turismo Alleggerita) εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο χώρο του αυτοκινήτου το 1965 στο σαλόνι αυτοκινήτου του Άμστερνταμ. Με αφετηρία την Giulia Sprint GT, η Autodelta –το αγωνιστικό τμήμα της Alfa Romeo- δημιούργησε ένα αυτοκίνητο κατά 200 κιλά ελαφρύτερο, χαρακτηριστικό που χάρισε τον όρο “Alleggerita” που σημαίνει ελαφρωμένη.
Η Giulia Sprint GTA, παράλληλα με το χαμηλότερο βάρος, είχε έναν σημαντικά βελτιωμένο κινητήρα 1.6 λίτρων με δύο εκκεντροφόρους και σύντομα ξεκίνησε να κατακτά νίκες σε αγώνες σε όλη την Ευρώπη, αποτελώντας παράλληλα τον απόλυτο κυρίαρχο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Τουρισμού που κατέκτησε τρεις συνεχόμενες χρονιές, από το 1966 έως και το 1968.
Η εκπληκτική επιτυχία του αυτοκινήτου, είχε ως φυσικό επακόλουθο η Alfa Romeo να αναζητήσει και άλλες προκλήσεις για να επιβεβαιώσει τη δυναμική της Giulia GTA. Αρχικά το 1968 η εταιρεία έστρεψε την προσοχή της στα πρωταθλήματα για κινητήρες μικρότερου κυβισμού και έτσι δίπλα στην GTA 1600 πήρε τη θέση της η Giulia GTA 1300 Junior.
Ο κινητήρας των 1.290 κ.εκ. της «μικρής» GTA πήρε πολλές από τις λύσεις που εφαρμόστηκαν στη μεγαλύτερη αδελφή της, όπως τα διπλά καρμπυρατέρ και την ανάφλεξη twin-spark (δύο μπουζί ανά κύλινδρο).
Η επίσημη παρουσίαση έγινε τον Ιούνιο του 1968 και όπως και στην περίπτωση της GTA 1600 ήταν διαθέσιμη σε έκδοση δρόμου και αγωνιστικό. Η επιτυχία της GTA 1300 Junior δεν αποτέλεσε έκπληξη, αφού ήταν ένα εξαιρετικό ανταγωνιστικό αυτοκίνητο, που είχε την αύρα της GTA 1600, αλλά κόστιζε λιγότερο στην αγορά, αλλά και τη χρήση. Η παραγωγή της μέχρι το 1975 έφτασε τις 447 μονάδες, με σχεδόν όλα τα αυτοκίνητα να είναι βαμμένα στο κλασσικό κόκκινο χρώμα της μάρκας.
Η έκδοση δρόμου των 97 ίππων έφτανε τα 175χλμ./ώρα και ζύγιζε μόλις 920 κιλά. Μια αρκετά καλή επίδοση, που όμως δεν μπορεί να συγκριθεί με εκείνη της αγωνιστικής GTA 1300 Junior, η οποία χάρη στην εφαρμογή τμημάτων από μαγνήσιο στον κινητήρα, παράθυρα από Plexiglas και βέβαια «γυμνό» εσωτερικό μόλις και μετά βίας έφτανε τα 760 κιλά.
Σε συνδυασμό με τις περιποιήσεις των μηχανικών της Autodelta που έφτασαν την απόδοση του ατμοσφαιρικού 1.3 κινητήρα στους 165 ίππους –χάρη και στην εφαρμογή συστήματος μηχανικού ψεκασμού-, η μικρή GTA ξεπερνούσε τα 210χλμ./ώρα τελικής ταχύτητας.
Η τελευταία εξέλιξη του μοντέλου ήρθε το 1974, όπου η νέα τετραβάλβιδη κεφαλή ανέβασε την ισχύ στους 180 ίππους στις 9.300 σ.α.λ., φτάνοντας το εντυπωσιακό νούμερο των 138 ίππων/λίτρο.
Η Autodelta, εκτός από την επιλογή του downsizing με την GTA 1300 Junior, σύντομα είδε την ευκαιρία και για μια μεγαλύτερη GTA, η οποία θα αγωνιζόταν στη δημοφιλή τη δεκαετία του 1970, κατηγορία των αυτοκινήτων με κυβισμό έως 2 λίτρα.
Σε αυτή την περίπτωση η αφετηρία ήταν η Αμερικανική έκδοση της 1750 GT Veloce, η οποία εφοδιαζόταν με σύστημα έμμεσου ψεκασμού, αντί για διπλά καρμπυρατέρ, επιλογή που ήταν αναγκαία για να καλύπτει τους αυστηρότερους κανονισμούς για τις εκπομπές ρύπων που ίσχυαν τότε στις Η.Π.Α. Η χωρητικότητα του κινητήρα αυξήθηκε στα 1.985κ.εκ. (1750 GT Am) και στη συνέχεια έφτασε στο όριο της κατηγορίας με 1.999κ.εκ. (2000 GT Am).
Σύμφωνα με τους κανονισμούς του Group 2 μόλις 100 «Αμερικάνικες» Giulia 1750 GT Veloce ήταν αναγκαίες για τη διαδικασία του homolgation, ενώ τελικά περίπου 40 αγωνιστικές GT Am δημιουργήθηκαν από την Autdelta μεταξύ του 1970 και 1971, μια εκ των οποίων αγωνίστηκε και στην Ελλάδα με οδηγό αρχικά τον Λάκη Φωτιάδη και στη συνέχεια τον Γιώργο Μοσχού.
Εκτός από την απαραίτητη –όπως σε κάθε GTA- δίαιτα, οι μηχανικοί έκαναν εκτεταμένες αλλαγές στον κινητήρα.
Το σύστημα ψεκασμού της Spica αντικαταστάθηκε με ένα της Lucas, η κεφαλή απέκτησε δύο μπουζί ανά κύλινδρο (twin-spark) και τα νέα πιστόνια αύξησαν τη συμπίεση στο 11:1, με τελική απόδοση από 195 έως και 220 ίππους στις 7.200σ.α.λ. Στην τελική της έκδοση, η Alfa Romeo 2000 GT Am απέδιδε 240 ίππους στις 7.500σ.α.λ., έφτανε τα 230χλμ./ώρα και όπως και οι υπόλοιπες GTA γνώρισε τεράστια επιτυχία στους αγώνες.
Ενδιαφέρον έχει ότι στους αγώνες αντοχής, οι GTA που συμμετείχαν είχαν βαμμένα τα ρύγχη τους σε διαφορετικά χρώματα. Ο λόγος ήταν αρκετά απλός. Λόγω των πολλών συμμετοχών και παρά το ότι τα αυτοκίνητα είχαν του αριθμούς συμμετοχής πάνω τους, οι μηχανικοί χρειάζονταν έναν γρήγορο τρόπο για να αναγνωρίζουν το αυτοκίνητο που έμπαινε στα pit.
Έτσι, το σύνηθες κόκκινο χρώμα του αμαξώματος συνδυάζονταν με ρύγχος σε κίτρινο, πράσινο, λευκό ή και άλλους συνδυασμούς χρωμάτων.
Πηγή: Alfa Romeo
